Algemeen
Gevolgd wordt de datering die in de oorkonde staat, ook al is die onjuist of wordt een andere jaarstijl gehanteerd. Indien de datering ontbreekt of onvolledig is, kan hier wel enige aanduiding geplaatst worden.
Structuur
De datumcodes worden op de volgende wijze samengesteld:
Moderne datering | Voorbeeld | |||
Dagnummer | Maandnummer | 2503 (25 maart) | ||
Feestdatering | Voorbeeld | |||
Rel. aanduiding | Feestdag | Martin (St.-Martinusdag) | ||
Feestdag | vMartin (St.-Martinusavond) | |||
[Rangtelwoord] | Weekdag | Voorzetsel | Feestdag | LpMartin (Maandag vóór Martinus) |
2LaPalmar (2de maandag vóór Palm) | ||||
[Rangtelwoord] | Voorzetsel | Feestdag | aMartin (Vóór St.-Martinusdag) | |
bPasche (14 dagen na Pasen) | ||||
[Rangtelwoord] | Weekdag | ‘in’ | Periode | ViAngQua (Vrijdag in Ang. quadr.) |
3DiVasten (3de zondag in de Vasten) | ||||
Rangtelwoord | ‘Advent’ | 3Advent (Derde Advent) | ||
Romeinse datering | Voorbeeld | |||
Dagtelling | Dagaanduiding | Maand | 10KalJun (10de Kalende van juni) | |
Hieronder worden de verschillende wijzen waarop deze structuur gevuld wordt, uitgewerkt.
Moderne datering
1. Dagnummer
Dagnummers worden aangeduid met arabische cijfers, met een voorloopnul in geval van getallen onder de tien.
1 | 01 |
10 | 10 |
enz. |
2. Maandnummer
Maandnummers worden, na de dagnummers, aangeduid met arabische cijfers, met een voorloopnul in geval van getallen onder de tien.
Januari | 01 |
December | 12 |
enz. |
Feestdatering
3. Feestdagen
Tot halverwege de zestiende eeuw was het in Groningen en Drenthe gebruikelijk om de datum aan te geven met feestdagen, als St. Nicolaas, Pasen enz. Hieronder volgt een lijst van heiligen- en andere dagen zoals die tot nu toe zijn aangetroffen in akten die in Cartago worden opgenomen. De heiligen- en feestdagen worden gecodeerd met de datumcode, om het zoeken naar akten met een bepaalde datering mogelijk te maken, zonder dat men zich hoeft te bekommeren om spellingsvarianten. In onderstaande lijst staat achter iedere aanduiding de code (maximaal zes letters) en de datum die met de datering wordt aangeduid. De code is vet gezet als de alfabetische volgorde van de code afwijkt van wat men wellicht in eerste instantie zou verwachten.
Bij het toekennen van een datumcode wordt zoveel mogelijk verkort door combinaties op te lossen: ‘de maandag na de zondag vóór Pasen’ moet gecodeerd worden als ‘de maandag na Palmzondag’ (LpPalmar) of (eventueel) ‘de maandag vóór Pasen’ (LaPasche); ‘de vrijdag voor de octaaf van Pasen’ als ‘de vrijdag vóór Quasi modo’ of (eventueel) ‘de vrijdag na Pasen’ (VpPasche); ‘de vrijdag vóór Paasavond’ als ‘de vrijdag vóór Pasen’ (VaPasche).
Weekdagen die betrekking hebben op de dag zelf, worden weggelaten: ‘Dinsdag op Martinusavond’ wordt gecodeerd als ‘vMartin’.
Als zowel een moderne datering als een datering naar een feestdag genoemd wordt, wordt alleen de moderne datering gecodeerd: ‘den elfden novembris, sijnde sunte Meertensdach’ wordt gecodeerd als ‘1111’.
Afkortingen
In de lijst worden de volgende afkortingen voor het type heilige gebruikt. Soms zijn deze aanduidingen nodig om gelijknamige heiligen te onderscheiden.
abb. | abbatis, abt |
ap. | apostoli, apostel |
cf. | confessor, belijder |
ep. | episcopi, bisschop |
ev. | evangeliste, evangelist |
m. | martiris/-rum, martela(a)r(en) |
pb. | presbyteri, priester |
pp. | pape, paus |
soc. | sociorum, gezellen |
vid. | vidue, weduwe |
v. | virginis, maagd |
Alfabetische lijst
Bij feestdagen die anders afgekort worden dan men in eerste instantie zou verwachten, zijn de afkortingen vetgedrukt. Dagen met een + moeten nog in het controleprogramma van Cartago verwerkt worden.
Abdon et Sennen | AbdSenn | 30 juli |
Adolphi ep. | Adolph | 29 aug. |
Adriani m. | Adrian | 4 maart |
Adventus Domini: zie 8. Perioden | ||
Agapeti | Agapet | 18 aug. |
Agathe v. m. | Agathe | 5 febr. |
Agnetis v. m. | Agneti | 21 jan. |
Albini ep. cf. | Albini | 22 juni |
Alexii cf. | Alexii | 17 juli |
Alexander et soc. m. | Alexan | 24 april |
Aller apostelen | DivApo | 15 juli |
Allerheiligen | OmnSan | 1 nov. |
Allerkinderen | OmnInn | 28 dec. |
Allerzielen | OmnAni | 2 nov. |
Altera dominica post Pasche | Miseri | 2e zondag na Pasen |
Ambrosii ep. cf. | Ambros | 4 april |
Andere zondag na Pasen | Miseri | 2e zondag na Pasen |
Andree ap. | Andree | 30 nov. |
Anemundi cf. | Anemun | 28 sept.? |
Anne | Anne | 26 juli |
Annunciationis Marie | AnnMar | 25 maart |
Antonii abb. cf. | Antoni | 17 jan. |
Antonii m. | AntMar | 2 sept. |
Apollinaris cf. | Apolln | 23 juli |
Apollonie v. m. | Apollo | 9 febr. |
Apostolorum | PetPau | 29 juni |
Arnulphi ep. cf. | Arnulp | 16 aug. (of 18 juli) |
Ascensionis Domini | AscDom | 6e donderdag na Pasen |
Assumptionis Marie | AssMar | 15 aug. |
Aswoensdag | CapJej | 7de woensdag vóór Pasen |
Augustini ep. cf. | August | 28 aug. |
Augustini translationis | TraAug | 11 okt. |
Bamissen | Bavoni | 1 okt. |
Barbare v. m. | Barbar | 4 dec. |
Barnabe ap. m. | Barnab | 11 juni |
Bartholomei ap. m. | Bartho | 24 aug. |
Bavonis cf. | Bavoni | 1 okt. |
Bekering van Paulus | ConPau | 25 jan. |
Beloken Pasen | QuaMod | zondag na Pasen |
Beloken Pinksteren | Trinit | 8e zondag na Pasen |
Benedicti abb. cf. | Benedi | 21 maart |
Benedicti translationis | TraBen | 11 juli |
Bernardi abb. cf. | Bernar | 20 aug. |
Blasii ep. m. | Blasii | 3 febr. |
Bonifacii ep. m. | Bonifa | 5 juni |
Bricci ep. cf. | Bricci | 13 nov. |
Calixti pp. m. | Calixt | 14 okt. |
Cantate | Cantat | 4e zondag na Pasen |
Caritas Dei | CarDei | 8e zaterdag na Pasen |
Caroli regis | Caroli | 28 jan. |
Catharine v. m. | Cathar | 25 nov. |
Cathedra Petri | CatPet | 22 febr. |
Cecilie v. m. | Cecili | 22 nov. |
Cena Domini | CenDom | donderdag vóór Pasen |
Cinerum | CapJej | 7de woensdag vóór Pasen |
Circumcisionis Domini | CirDom | 1 jan. |
Circumdederunt | Circum | 9e zondag vóór Pasen |
Clare v. | Clare | 12 aug. |
Clementis pp. m. | Clemen | 23 nov. |
Cleti pp. m. | Cleti | 26 april |
Commemorationis Pauli | ComPau | 30 juni |
Conceptionis Domini | AnnMar | 25 maart |
Conceptionis Johannis Baptiste | ConJoh | 24 sept. |
Conceptionis Marie | ConMar | 8 dec. |
Conversionis Pauli | ConPau | 25 jan. |
Corpus Christi | Sacram | 9e donderdag na Pasen |
Cosme et Damiani m. | CosDam | 27 sept. |
Crispini (et Crispiniani) m. | Crispi | 25 okt. |
Cruces | Cruces | de drie dagen vóór Hemelvaart |
Crucis (tout court) | InvCru | 3 mei |
Crucis Exaltationis | ExaCru | 14 sept. |
Crucis Inventionis | InvCru | 3 mei |
Cypriani (et Justini) m. | Cypria | 26 sept. |
Cyriaci m. | Cyriac | 8 aug. |
Damasi pp. | Damasi | 11 dec. |
Decollationis Johannis | DecJoh | 29 aug. |
Dertiendedag | Epipha | 6 jan. |
Dionysii m. | Dionys | 9 okt. |
Divisionis Apostolorum | DivApo | 15 juli |
Domini conceptio | AnnMar | 25 maart |
Dominica # post octavam Pentecoste | #DpTrinit | (# + 8)e zondag na Pasen |
Dominica # post Trinitatem | #DpTrinit | (# + 8)e zondag na Pasen |
Dominica Incarnationis | VisMar | 25 maart |
Dominica Septuagesima | DomSep | 9e zondag vóór Pasen |
Dominica Sexagesima | DomSex | 8e zondag vóór Pasen |
Dominici cf. | Domini | 5 aug. |
Donati ep. m. (cf.) | Donati | 7 aug. |
Dorothee | Doroth | 12 febr. |
Driekoningen | Epipha | 6 jan. |
Duo Ewaldorum m. | DuoEwa | 3 okt. |
Duodecim Apostolorum | DivApo | 15 juli |
Egesippi cf. | Egesip | 7 apr. |
Egidii abb. cf. | Egidii | 1 sept. |
Elfduizend maagden | XImVir | 21 okt. |
Eligii ep. cf. | Eligii | 1 dec. |
Elisabeth vid. | Elisab | 19 nov. |
Epimachi et Gordiani mm. | EpiGor | 10 mei |
Epiphanii | Epipha | 6 jan. |
Erasmi ep. m. | Erasmi | 3 juni |
Esto Mihi | EstMih | 7e zondag vóór Pasen |
Ewaldorum m. | DuoEwa | 3 okt. |
Exaltationis Crucis | ExaCru | 14 sept. |
Exaudi | Exaudi | 6e zondag na Pasen |
Exsurge | Exsurg | 8e zondag vóór Pasen |
Fabiani et Sebastiani m. | FabSeb | 20 jan. |
Factus est Dominus | Factus | 10e zondag na Pasen |
Felicis pb. m. | Felici | 14 jan. |
Felicis et Adaucti mm. | FelAda | 30 aug. |
Francisci cf. | Franci | 4 okt. |
Frederici ep. | Freder | 18 juli |
Galli abb. (ep.) cf. | Galli | 16 okt. |
Gangendag | Santga | 10 okt. |
Gangulphi m. | Gangul | 9 mei |
Gaudete | Gaudet | 2e zondag vóór Kerst |
Geboorte van Johannes de Doper | NatJoh | 24 juni |
Geboorte van Maria | NatMar | 8 sept. |
Georgii m. | Georgi | 23 april |
Gereonis et Victoris (et soc.) m. | GerVic | 10 okt. |
Gertrudis v. | Gertru | 17 maart |
Gervasii et Protasii m. | GerPro | 19 juni |
Goede Vrijdag | Parasc | vrijdag vóór Pasen |
Gordiani et Epimachi mm. | EpiGor | 10 mei |
Gorgonii m. | Gorgon | 9 sept. |
Gregorii ep. | Gregoi | 25 aug. |
Gregorii pp. cf. | Gregor | 12 maart |
Hantgifte | Hantgi | 1 jan. |
Helene reg. | Helene | 8 febr. |
Hemelvaart Jesu Christi | AscDom | 6e donderdag na Pasen |
Hemelvaart Marie | AssMar | 15 aug. |
Heriberti ep. cf. | Heribe | 16 maart. |
Hieronymi pb. cf. | Hieron | 30 sept. |
Hippolyti m. | Hippol | 13 aug. |
Huberti ep. | Hubert | 3 nov. |
Ignati ep. | Ignati | 31 jan. |
Incarnationis dominica | VisMar | 25 maart |
Inventionis Crucis | InvCru | 3 mei |
Inventionis Stephani | InvSte | 3 aug. |
Invocavit | Invoca | 6e zondag vóór Pasen |
Jacobi (majoris) ap. | Jacobi | 25 juli |
Johannis ante portam Latinam | JohaPL | 6 mei |
Johannis Baptiste | NatJoh | 24 juni |
Johannis Decollationis | DecJoh | 29 aug. |
Johannis in de Coel | DecJoh | 29 aug. |
Johannis et Pauli ap. m. | JohPau | 26 juni |
Johannis ev. | JohEva | 27 dec. |
Johannis in den Swele | DecJoh | 29 aug. |
Johannis Laterane | JohaPL | 6 mei |
Johannis Onthoofding | DecJoh | 29 aug. |
Jubilate | Jubila | 3e zondag na Pasen |
Judica | Judica | 2e zondag vóór Pasen |
Juliane v. m. | Julian | 16 febr. |
Juliani ep. cf. | Juliai | 9 jan. |
Kerstmis | NatChr | 25 dec. |
Kiliani ep. m. | Kilian | 8 juli |
Kruisverheffing | ExaCru | 14 sept. |
Kruisvinding | InvCru | 3 mei |
Lamberti ep. m. | Lamber | 17 sept. |
Laurentii m. | Lauren | 10 aug. |
Lebuini cf. | Lebuin | 12 nov. |
Lebuini Translationis (in den somer) | TraLeb | 12 nov. |
Leonardi cf. | Leonar | 6 nov. |
Leonis pp. cf. | Leonis | 11 april of 28 juni |
Letare | Letare | 3e zondag vóór Pasen |
Liborii | Libori | 23 juli |
Lichtmis | PurMar | 2 febr. |
Loyen ep. cf. | Eligii | 1 dec. |
Luce ev. | Luce | 18 okt. |
Lucie v. m. | Lucie | 13 dec. |
Ludgeri ep. cf. | Ludger | 26 maart |
Lutke Vastenavond | LutVas | 7e dinsdag vóór Pasen |
Magdalene | MarMag | 22 juli |
Magni | Magni | 19 aug. |
Marcelli pp. | Marcel | 16 jan. |
Marcelliani et Marci m. | MarMar | 18 juni |
Marcellini et Petri m. | MarPet | 2 juni |
Marci ev. m. | Marci | 25 april |
Marci pp. m. | MarPap | 7 okt. |
Margarethe v. m. | Margar | 13 juli |
Maria geboorte | NatMar | 8 sept. |
Maria Hemelvaart | AssMar | 15 aug. |
Marie Annunciationis | AnnMar | 25 maart |
Marie Assumptionis | AssMar | 15 aug. |
Marie Conceptionis | ConMar | 8 dec. |
Marie Egyptiace | MarEgy | 8 sept. |
Marie Magdalene | MarMag | 22 juli |
Marie Nativitatis | NatMar | 8 sept. |
Marie Presentationis | PreMar | 21 nov. |
Marie Purificationis | PurMar | 2 febr. |
Marie Visitationis | VisMar | 2 juli |
Martini ep. cf. (hiemalis, in de winter) | Martin | 11 nov. |
Martini pp. m. | Martii | 10 nov. |
Martini schuddekorf | TraMar | 4 juli |
Materniani ep. | Matern | 4 juli |
Matthei ap. (ev.) | Matthe | 21 sept. |
Matthie ap. | Matthi | 24 febr. |
Mauritii m. | Maurit | 22 sept. |
Medardi ep. cf. | Medard | 8 juni |
Mei | Mei | 1 mei |
Michaelis archangeli | Michae | 29 sept. |
Midvasten | Midvas | 3e zondag vóór Pasen |
Midwinter | Midwin | 25 dec. |
Misericordia Domini | MisDom | 2e zondag na Pasen |
Narcisci ep. | Narcis | 29 okt. |
Nativitatis Domini nostri | NatChr | 25 dec. |
Nativitatis Jesu Christi | NatChr | 25 dec. |
Nativitatis Johannis Baptiste | NatJoh | 24 juni |
Nativitatis Marie | NatMar | 8 sept. |
Nazarii et Celsi m. | NazCel | 28 juli |
Nerei et Achillei m. | NerAch | 12 mei |
Nicasii ep. | Nicasi | 29 okt. |
Nicolai ep. cf. | Nicola | 6 dec. |
Nicolai Translationis | TraNic | 9 mei |
Nieuwjaar | CirDom | 1 jan. |
Octava Pasche | QuaMod | zondag na Pasen |
Octava Pentecosta | Trinit | 8e zondag na Pasen |
Oculi | Oculi | 4e zondag vóór Pasen |
Odelrici | Ulrici | 4 juli |
Odgeri | Odgeri | 10 sept. |
Odulphi pb. cf. | Odulph | 12 juni |
Ommegangendag | Ommega | ?? |
Omnium animarum | OmnAni | 2 nov. |
Omnium Apostolorum | DivApo | 15 juli |
Omnium innocentium | OmnInn | 28 dec. |
Omnium puerorum | OmnInn | 28 dec. |
Omnium sanctorum | OmnSan | 1 nov. |
Onnosele kinderen | OmnInn | 28 dec. |
Onthoofding van Johannes | DecJoh | 29 aug. |
Paasachten | QuaMod | zondag na Pasen |
Palmarum | Palmar | zondag vóór Pasen |
Palmzondag | Palmar | zondag vóór Pasen |
Pancratii (et Nerei) m. | Pancra | 12 mei |
Pancratii et Servatii | PanSer | 12 mei |
Pantaleonis m. | Pantal | 28 juli |
Parasceve | Parasc | vrijdag vóór Pasen |
Pasche | Pasche | Pasen |
Pauli (tout court) | ConPau | 25 jan. |
Pauli Bekering | ConPau | 25 jan. |
Pauli Conversionis | ConPau | 25 jan. |
Pauli primi eremiti | <%2
|