In de nacht van 7 op 8 april 1945 begon ‘Operatie Amherst’, de bevrijding van Drenthe. Twee regimenten Franse parachutisten (onderdeel van de SAS) werden afgeworpen bij Meppel, Beilen, Westerbork, Gieten-Borger, Appelscha en Assen om bruggen veilig te stellen, de vliegvelden te bezetten, verbindingen te verstoren en verwarring te stichten onder de Duitsers.
De para’s voerden met behulp van het verzet veel kleine gevechtsacties uit, met wisselend succes. Vaak duurden de acties langer dan de drie dagen die gepland waren: in noord-Drenthe moesten ze vijf tot zes dagen doorvechten voor ze door Canadese eenheden werden ontzet.
Themapagina’s over Operatie Amherst vindt u op de website van Drenthe in de Oorlog en op Battlefield Tours.
Waar vind ik meer informatie over de militairen die Drenthe bevrijdden?
In de Groninger Archieven kunt u informatie vinden over de operaties van de Franse parachutisten en in het Nederlands Instituut voor Militaire Historie is informatie te vinden over de Canadese divisie.
In het archief van de gemeente Aa en Hunze zijn inkwartieringsadressen te vinden van de Canadese militairen na de bevrijding, met (on)kosten, schadevergoedingen en loonlijsten (inv. Nrs. 2383 en 1283) en in het Fries Archief liggen stukken betreffende het Belgisch regiment.
Kan ik in het Drents Archief ook bronnen over de bevrijding vinden?
Jazeker, in het Drents archief is informatie te vinden over de Franse parachutisten (waaronder veel documenten over de operatie Amherst, o.a. in het Frans). Ook bevat het archief veel krantenartikelen en andere documenten met betrekking tot de bevrijding van Drenthe en in het bijzonder Gasselte, Norg, Westerbork, Assen, Annen en Emmen. Hieronder bevinden zich ook bevrijdingsnummers van kranten en egodocumenten van militairen en burgers. Daarnaast is hier informatie te vinden over de Poolse en Canadese divisies.
Het archief bevat tevens een kaart van Noord-Drenthe met daarop Duitse verdedigingswerken aan het einde van de oorlog.
Relevante literatuur
Een kleine selectie van interessante literatuur over dit onderwerp vindt u hieronder. De boeken zijn te raadplegen in het Drents Archief:
- Operatie Amherst: Franse para's vochten in Drenthe, april 1945, door R. Flamand
- Belgische parachutisten in Drenthe, door G.A. Bontekoe
- Het Poolse aandeel in de bevrijding van Drenthe in 1945, door Michiel Gerding
- De boot is omgeslagen: chronologische beschrijving van de gebeurtenissen, die voorafgingen aan de bevrijding van Gasselte op 13 april 1945, door J. Kroezenga
- De week van de bevrijding van Meppel, door E. Nander
- Aftocht en bevrijding: het notitieboekje van Hauptmann Otto Specht, door K.P. Timmer
- De brug van Jan Vriezo: alleen tussen Duitsers, Fransen en Drenten: april 1945, door Bertus Voortman
- Franse Para's in Drenthe 8-12 april 1945, door Harold de Jong
Of neem een kijkje in onze bibliotheekcatalogus.