Excerpt: Duik in het leven van de slaven op de Surinaamse plantages en het Drents slavernijverleden

Primair onderwijs; groep 7 en 8

Slavernij, iets van het verleden of juist heel actueel? Wanneer begon de slavernij eigenlijk? Was er in de tijd van de Grieken en Romeinen ook al sprake van slavernij of was dat pas later? En hoe kijken we tegenwoordig aan tegen slavernij? Hoe dan ook, slavernij is een actueel onderwerp. 

In 2023 was het 150 jaar geleden dat de slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden werd afgeschaft. Op 1 juli in dat jaar boden zowel Koning Willem-Alexander als premier Rutte excuses aan voor het slavernijverleden. Officieel werd op 1 juli 1863 de slavernij afgeschaft, maar om de schade voor de plantagehouders te beperken, moest een deel van de slaven nog 10 jaar doorwerken op de plantages, toen onder staatstoezicht. Daarmee stopte de slavernij in de praktijk pas op 1 juli 1873.  

Ook Drenthe heeft een slavernijverleden. Belangrijke Drentse families hadden plantages met slaven in Suriname. Zij brachten vrijwel nooit een bezoek aan hun plantages, maar verdienden er wel veel geld mee. Het toezicht op de plantages lieten zij over aan directeuren. Administrateuren hielden de rijke Drenten in jaarverslagen op de hoogte van alles wat er op de plantages gebeurde. Een aantal van die jaarverslagen is in het Drents Archief bewaard gebleven.

In dit programma duiken de leerlingen in het leven van de tot slaaf gemaakten op de Surinaamse plantages en komen ze meer te weten over het Drentse slavernijverleden. De leerlingen spelen digitaal een spel in de oude kelders van het Archief. Met de hulp van computers, scanners en oude archiefstukken ontdekken zij het slavernijverleden, koloniale producten en het behoud en beheer van een archief. Daarnaast bekijken leerlingen in de studio oude archiefstukken en spelen ze een quiz over het archief en de slavernij. Wie weet uiteindelijk het meeste over deze onderwerpen?

Programma (globaal)

09.30 uur Start eerste programmaonderdeel
10:30 uur Wissel programma
11:30 uur Einde programma

De leerlingen krijgen tijdens de wissel tijd om iets te drinken en te eten (zelf meebrengen). De leerkrachten en begeleiders krijgen een kopje koffie of thee.

Indeling groepen

De groep wordt in tweeën gesplitst. We vragen je om hier op school alvast over na te denken. Bij kleinere groepen (minder dan 20 leerlingen) starten we met de hele groep het programma in de studio. Na de pauze spelen we het spel in de kelders van het archief.

Aansluiting onderwijs en kerndoelen

De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van tijdvak Pruiken en Revoluties-Slavernij. Daarnaast leren ze over de belangrijke historische gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.  Dit programma sluit aan bij: Cultureel Erfgoed, Geschiedenis, Oriëntatie op jezelf en de wereld, Tijd, Nederlands, Kunstzinnige oriëntatie.

Culturele Mobiliteit

Het programma Slavernij is niet alleen te boeken als los programma, maar ook via het Culturele Mobiliteitsplan. Dankzij financiële steun van de provincie Drenthe kunnen scholen voor primair onderwijs met touringcars van Culturele Mobiliteit naar het Drents Archief. Voor een aantrekkelijk tarief wordt het vervoer voor scholen in Drenthe van deur tot deur geregeld! Aanmelden kan via Kunst en Cultuur Drenthe.

Praktische informatie en aanmelden

  • Voor wie (groepen): 7 en 8
  • Sluit aan bij: Cultureel Erfgoed. Kerndoelen: Oriëntatie op jezelf en de wereld – Tijd, kerndoel 51, 52 en 53 (tijd van pruiken en revoluties 1700-1800 - slavernij); Kunstzinnige oriëntatie, kerndoel 56 (cultureel erfgoed)
  • Max. aantal leerlingen: 48
  • Benodigde begeleiding: 1 per 30 leerlingen
  • Boekingsperiode: via de CULMO is dit programma van oktober t/m april te boeken inclusief busvervoer. Losse boekingen kunnen het hele schooljaar rechtstreeks bij het Drents Archief gedaan worden
  • Lesmateriaal: Ja, lesbrief
  • Duur: 2 uur
  • Kosten: € 5,- per leerling
  • Locatie: Drents Archief, Brink 4, 9401 HS Assen
  • Vervoer: de scholen zorgen zelf voor het vervoer naar het Drents Archief of regelen vervoer via Culturele Mobiliteit (zie hierboven)
  • Meer informatie en aanmelden: neem contact op met een van onze educatief medewerkers.