Excerpt: Elke maand staat een andere filmer centraal

10 januari 2024

In onze filmrubriek staan dit jaar Drentse filmmakers centraal. Wie waren zij en welke Drentse beelden legden zij vast? Elke zaterdagavond tonen wij op social media en film van hem of haar en in onze Digilounge is in dezelfde maand een compilatie van het werk van deze filmmaker te zien.

Bekijk de compilaties op ons YouTube-kanaal.

Januari

We trappen in januari af met S.G. Vegter uit Zuidwolde. Hij was huisarts in deze Zuid-Drentse plaats. In de jaren 30 legde hij het reilen en zeilen Zuidwolde en omgeving vast. Als hij zijn filmdoosjes naar Den Haag (Kodak) opstuurde om ze te laten ontwikkelen, zette hij er altijd 'Vegter, arts, Zuidwolde, Drenthe' op. Een huisadres was toen niet nodig om het de filmpjes terug te krijgen. Begin jaren 40 verliet de familie Vegter Drenthe en streek zij neer in Arnhem.

Februari

In februari vertonen we beelden van M. Veenstra uit Norg. Hij filmde in de jaren 70 en 80 veel in het noorden van onze provincie: vooral in de huidige gemeente Noordenveld. Veenstra bracht opvallend veel 'stoere' onderwerpen in beeld: ijsspeedway, HorsePowerRun en vliegtuigen.

Maart

Klaas Nijmeijer uit Nijeveen was een bekende filmmaker in Meppel en omstreken. In onze collectie bewaren we maar liefst 96 films van hem. In de maand maart vertonen we hier een kleine selectie van. Nijmeijer was boer en hij en zijn vrouw kregen tijdens hun 25-jarig huwelijksfeest in 1974 een filmcamera van de kinderen. Een gouden cadeau bleek later! Nijmeijer maakte in de jaren 70 en 80 heel veel opnames in Zuid-Drenthe: van het (oude) boerenleven, de bedrijvigheid en de natuur. Deze voorzag hij vaak van humoristisch commentaar. Ook op vakantie schoot hij menig film. 

April

In Assen was vanaf de jaren 60 de Asser Film Club (AFC) actief. Na de Tweede Wereldoorlog ontstonden verschillende filmclubs omdat filmapparatuur voor meer mensen betaalbaar werd. Aan de wieg van de AFC stond de Asser filmer Frits van Echten. Bij bijna elke gebeurtenis in onze provinciehoofdstad stonden de filmmakers van de AFC vooraan. Uit hun rijke collectie tonen we in de maand april een aantal films. 

Mei

Jan Poortman (1897 - 1984) uit Meppel was een veelzijdig man. Naast filmmaker was hij leraar, historicus en schrijver (van onder meer poëzie, streekgeschiedenissen en openluchtspelen). Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat hij in het verzet. Hij werd districtsleider en verzamelde onder de schuilnaam Chris N 105 informatie voor de Centrale Inlichtingendienst. Poortman filmde veel, vooral in het zuidwesten van Drenthe. Hij woonde in de stad Meppel, maar bleef een plattelander en maakte dan ook veel films over het boerenleven en de natuur.

Juni

Het echtpaar Hertz filmde midden vorige eeuw veel in en rond Zuidlaren, waar zij woonden. Meint Johannes Hertz (1900-1967) en Grietje Aaltje Pen (1909-1994) namen onder meer de camera ter hand voor uitstapjes van Drentse Prehistorische Vereniging en ze filmden regelmatig evenementen in Noord-Drenthe. Hertz was ook eigenaar van de gelijknamige drukkerij in Zuidlaren. In de Tweede Wereldoorlog werd hier onder meer de Drentse editie van de verzetskrant ‘Trouw’ uitgegeven. In juni tonen we verschillende films van het echtpaar Hertz.

Juli

Gerlof Veenstra (1937-2012) was vooral in de jaren 70 actief als filmmaker in Eext. Hij deelde deze hobby met zijn vrouw Ina Rademaker (1941-2008). Hun films geven een mooi beeld van Eext en omstreken vijftig jaar geleden. Veenstra was instrumentenmaker en de productie hiervan werd rond 1990 verplaatst naar Friesland. Het echtpaar Veenstra en hun drie dochters verruilden daarom Eext voor het Friese Broek. De films van Veenstra die wij bewaren, zijn in bruikleen van Dorpsmuseum de Kluis in Eext.

Augustus

Tinus Bos (1890-1968) was eigenaar van banketbakkerij Amoureus, die toen aan de Hoofdstraat in Meppel zat. Hij was bakker en zijn vrouw Margien Kuik stond in de winkel. Qua fotografie was Bos er vroeg bij: al in de jaren 20 begon hij met fotograferen. Later was Bos de eerste in Meppel die ging filmen.

September

Johannes (Jo) Smilde werd in 1930 geboren in Groningen en verhuisde later naar Assen. Daar maakte hij veel films en nieuwsitems: grotendeels in opdracht voor bijvoorbeeld de Asser middenstand, de gemeente en de provincie. Hij had een eigen videocamera en legde ook vakanties en familiefeesten vast. Jo Smilde overleed in 2007, tot kort voor zijn dood bleef hij actief als filmmaker. 

Oktober

De weekfilms in de maand oktober zijn gemaakt door Albert Dragt (1930) uit Meppel. In de jaren 60 begon hij met filmen. Naast zijn werk als automonteur, gaf hij onder meer les op de zondagschool en was hij 35 jaar vrijwilliger voor Het Drentse Landschap. Hij wist veel over het Reestdal en filmde daar ook regelmatig.

November

Wim Hiddingh (1938-2016) was in het dagelijks leven onderwijzer, maar zijn grootste hobby was film en fotografie. Zo was hij de vaste fotograaf van het Drentse maandblad Oeze Volk. Hiddingh legde alles vast wat er dagelijks in zijn woonplaats Gasselte gebeurde. Er zijn meer dan zestig Super-8 films van deze filmmaker bewaard gebleven.

December

De in Assen geboren Frits van Echten (1932-2016) bracht zijn militaire dienst door bij de filmdienst. Daarna werkte hij als fotograaf en bij bioscopen in Den Haag. In 1959 keerde hij terug naar Assen, waar hij een fotozaak aan de Markt overnam. Ook richtte hij onder meer de Asser Filmclub op. Van Echten maakte de documentaire ‘Een behoorlijke kille’, over de voormalige Joodse gemeenschap in Assen, en een over de overval op het Huis van Bewaring in Assen in 1944.