28 juni 2022
Het Drents Archief ontving vorig jaar een omvangrijke collectie foto’s, gemaakt door Johan Christoffer van Weydom Claterbos (1874-1963). De conservator van het fotoarchief, Mark Goslinga, deed tussen de vele glasnegatieven een bijzondere ontdekking: een aantal kleurenopnamen uit 1910 en 1911, die de oudste bekende kleurenfoto’s van Drenthe zijn. Goslinga: “Het is een prachtige aanwinst! Deze foto’s, zogenaamde autochromes, zijn erg zeldzaam; ik kende er nog geen enkele in een Drentse collectie.”
Autochromes zijn geen foto’s op papier, maar een soort kleurendia’s op glas, die je tegen het licht moet houden om deze te kunnen bekijken. Het was een uitvinding van de Franse broers Lumière, op basis van minuscule aardappelzetmeelkorrels, en kwam in 1907 op de markt.
J.C. van Weydom Claterbos
J.C. van Weydom Claterbos was van 1905 tot 1935 zuivelconsulent van Drenthe en woonde in Assen. Hij stimuleerde kwaliteitsverbetering en productievergroting in de zuivelsector en kwam voor zijn werk door de hele provincie. Hierbij nam hij vaak zijn fotocamera mee: hij was namelijk sinds 1895 actief als amateurfotograaf.
Autochromes
In Drenthe maakte hij ruim twintig autochromes, vaak van oude boerderijen, zoals te Schoonebeek, Emmen, Zwiggelte en Amen. In Assen legde hij de herfstkleuren van het Asserbos vast. Goslinga: “Ons beeld van het verleden is vooral zwart-wit. Het is een bijzondere ervaring om nu iets van de kleuren van onze provincie in 1910 te zien. Een mooie kleurrijke foto is die van een grote boerderij tussen het groen in Schoonebeek.”
Er zijn ruim zeventig autochromes bewaard gebleven. Van Weydom Claterbos maakte ook kleurenopnamen buiten Drenthe, in onder meer Giethoorn, op het Duitse Waddeneiland Borkum en bij bloemententoonstellingen in Haarlem en Boskoop. Bijzonder is ook een aantal portretten en interieuropnamen.
Expositie
Vergrotingen van twaalf van de unieke kleurenfoto’s worden in de zomermaanden tentoongesteld in de Digilounge van het Drents Archief. Deze expositie is gratis toegankelijk. Alle autochromes zijn ook te bekijken in onze Beeldbank. Tik in het zoekveld 'autochrome' in.