Excerpt: Zoek nu uit of een familielid ergens voor is veroordeeld of failliet is gegaan.

15 juli 2024

Altijd al willen weten of je voorouders iets op hun kerfstok hadden? Die informatie is nu te vinden op de website van het Drents Archief. Je kunt de vonnissen in straf- en civiele zaken uit de jaren 1838-1929 en faillissementszaken uit de jaren 1870-1929 nu digitaal doorbladeren.  Zo'n 38.000 namen uit de strafvonnissen zijn al ingevoerd in een database.  
 
Afgelopen maanden zijn de vonnissen stuk voor stuk gescand. Een megaklus waarvoor een deel van het rechtbankarchief tijdelijk verhuisde naar een gespecialiseerd scanbedrijf. Met als resultaat dat nu tienduizenden vonnissen online te vinden zijn. Voorheen konden deze documenten enkel in de studiezaal van het Drents Archief geraadpleegd worden. Deze digitalisatieslag maakt zoeken naar je familiegeschiedenis dus een stuk makkelijker. 
 
Een agressieve timmerman, een lellebel en een bedelaar 

De vonnissen leveren bijzonder verhalen op. Dat is interessant voor mensen die bezig zijn met het uitzoeken van de geschiedenis van hun familie, dorp of stad.  
 
Zo maakt timmerman Quirinius van der Rijp uit Coevorden in 1838 de buurt onveilig met zijn agressieve gedrag. Hij heeft Marianne Esman en Christiaan Bandelet op straat en zelfs in hun eigen huis geslagen en gestompt. De rechtbank acht hem schuldig en veroordeelt hem op 31 oktober 1838 tot een gevangenisstraf van zes maanden en een boete van acht gulden. 

Op 21 januari 1863 moet koopvrouw Zoetje Polak uit Assen voorkomen voor de Arrondissementsrechtbank in die plaats. Zoetje wordt verdacht van het ‘in het openbaar toevoegen van smaadwoorden’. Ze heeft Semiena van Wien namelijk uitgescholden voor lellebel en hoer. De boete van 8 gulden hoeft Zoetje niet te betalen want, ze wordt vrijgesproken. 

Bedelaars 
Veel vonnissen in de 19e eeuw hebben betrekking op bedelaars die in Veenhuizen zaten en die in Drenthe opnieuw zijn gaan bedelen. Batholomeus Stoute wordt bijvoorbeeld op 10 januari 1877 opgepakt in Assen omdat hij bedelt om een cent. Hij krijgt één dag gevangenisstraf, waarna hij weer doorgestuurd wordt naar het bedelaarsgesticht in Veenhuizen. 

De scans zijn te vinden op de website van het Drents Archief in de rubriek Onderzoeken: zoek vervolgens op toegangsnummers 0106 en 0107, dan kom je bij het archief van de Arrondissementsrechtbank Assen. Zoek je een specifieke naam? Ga dan eerst naar het vonnisregister en vul hier de betreffende naam in. Met de informatie uit het vonnisregister kunt u de vonnissen makkelijk vinden in de eerdergenoemde toegangsnummers 0106 en 0107.